Descrizione
Um en bersntoler haus s vèlt keart en glaiche haus ont s ist toalt en haus, stòll ont teitsch, as meichetn u’gahenk oder ausenònder aa sai’. S vèlt van hoff mu mear oder minder groas sai’, mear va zboa’sk ektarn aa, ont s ist toalt en acker, bisn ont balder.
Haitzegento hòt der Filzerhof an pau pet en haus ont der stòll ver de hausvicher. U’gahenk vinnt men de milchhitt. Dernem ist der gòrtn ont umenònder sai’ de bisn.
Vriarer de familia van Filzerhof hòt mear abia zboa’sk ektarn va vèlt gahòp, ont der hoff ist oa’n van bichtestn van Tol gaben.
Gschicht
Gèltsgott en a toal dokumentn, hòt men vinnen gameicht benn as der Filzerhof au’gòngen ist ont de sai’ gschicht.
Der dokument van pau ist van 1324: der Hear van schloss va Persn gip a stuck vèlt gahoasn “ad Schaletas” en an pauer as miast en òrbetn ver za meing en paun ont s aigene haus aupaun. En 1338 der hoff kimmp gem en Freidank, ont ver dòs en hoff kimmp en gem der nu’m Freidankhoff, as plaim bart pet lai a toal bècksln finz en XIX jorhundert.
En de jorhundert derno, der hoff kimmp gem en de familia Marchel as hòt vèlt umenònder ont dòra en de familia Laner gahoasn Filzer, as kemmen ist va Auser Vlarotz.
S ist de doi familia as, gèltsgott aa en de òrbet va krumer gamòcht turch en Raich en zboate hòlb van Simhundert, gem bart en haus de aussicht va haitzegento ont bart vergreasern s pahalter. Van XIX jorhundert der hoff bart òlbe ofter Filzerhof gahoasn kemmen.
De gschicht van Filzerhof, as noglaicht en de sèll va de òndern bersntoler heff, sicht as der doi hoff ont s vèlt as zuakearten, nèt toalkemmen sai’ finz en 1967, jor en beil as de leistn pasitzer va de familia stèrm a’ne za hom kinder.
Biderpaun ont autea’ ver de pasuacher
Der hoff pet de paun umenònder ont der gòrtn, ist kaft kemmen en 1992 van Kulturinstitut Bersntol Lusern. De struktur van haus ont de platz van zimmer innbende, sai’ laischiar glaich plim finz haizengento, asou za meing zoachen an guatn paispil va original haus.
De ausstell billt zoachen s lem van a vòrt ont hòltet der prauch van lokaln va vriarer, pet de original sòchen van hoff ont òndra as kemmen va òndra haiser.
Vour as der au’gatu’ kemmen ist ver de pasuacher, en 1998, der hoff ist a bea’ne ausgarichtet kemmen, gèltsgott en de hilf va lokal hòntbèrker as òrbetn kennt hom pet de virm ont s kennen va de tròcht. Men denkt en de bichte ont hòrt òrbet za decken s dòch pet de schintln va larch gamòcht oa’na ont oa’na pet de hent.













